L-Istorja ta' Malta… Is-SAGRA INFERMERIA 8 Feb 202311 Feb 2023 Is-Sagra Infermeria Minn Sptar għal Ċentru tal-Konferenzi L-oriġini tal-isptar Wara li l-Ordni ta’ San Ġwann ħalla l-Birgu fl-1571, biex jibda jamministra l-gżejjer Maltin mill-Belt Valletta, kien hemm bżonn urġenti li…
maltese history… iċ-ĊITTADELLA – l-istorja tagħha 3 Nov 20229 Nov 2022 IĊ-ĊITTADELLA STORJA TA’ BELT-FORTIZZA Dik li llum ngħidulha ċ-Ċittadella fl-antik kienet magħrufa b’diversi ismijiet oħra, fosthom, il-Belt, l-Imdina, jew sempliċiment, is-Sur. Imbagħad m’mod x’aktarx uffiċjali kienet tissejjaħ wkoll, il Gran Castello. Illum…
L-Istorja ta' Malta… WIĊĊ LASKRI – u żmienu 13 Oct 20226 Apr 2023 Il-Gran Mastru Jean Paul Lascaris Castellar u żmienu (1636 - 1657) Introduzzjoni Jean Paul Lascaris Castellar twieled fi Provenza, Franza, fit-28 ta’ Ġunju tal-1560. Il-ġenituri tiegħu kienu Giannetto u Franceschetta di Agostino. Il-familja…
Folklor Malti… L-ikel fil-qwiel u fl-idjomi Maltin 29 Sep 20226 Apr 2023 QWIEL u ESPRESSJONIJIET relatati mal- IKEL F’ħajjitna, l-ikel u x-xorb huma importanti daqs l-arja li nieħdu n-nifs minnha. Waqt li ħadd ma jikkonfondi wisq dwar l-arja li nibilgħu regolarment, l-ikel hu…
Folklor Malti… HEKK KIENU JGĦIDU… 15 Sep 20226 Apr 2023 HEKK KIENU JGĦIDU Ġabra ta’ espressjonijiet antiki ALALARGA Espr. li tintuża bħala twissija biex wieħed iżomm ’il bogħod mill-periklu. Eż. ‘Dak il-bniedem alalarga minnu!’ – jiġ., ‘qis li żżomm ’il bogħod…
Feasts… Il-Biedja u l-Festi 24 Aug 202230 Aug 2022 Il-Kalendarju tal-biedja marbut mal-festi Il-bniedem josserva n-natura Mill-eqdem żminijiet, in-nies tar-raba’ kienu kapaċi josservaw u jinterpretaw iċ-ċiklu tan-natura, f’dak li hu t-tibdil fit-temp skont l-istaġuni biex b’hekk setgħu jippjanaw u…
Feasts… RELIKWI u KORPI SANTI 21 Jul 20226 Apr 2023 RELIKWI u KORPI SANTI f’Malta Kulħadd sama’ bl-istorja ta’ kif Santa Liena, omm l-Imperatur Kostantinu, fis-sena 226 W.K., sabet is-salib li fuqu kien imsallab Kristu. Ftit wara li…
Folklor Malti… Ħrejjef Maltin 14 Jun 202226 May 2023 Ħrejjef Maltin dwar Ġganti, Slaten u Tfal Eroj Mill-eqdem żminijiet, dejjem kien hawn min jirrakkonta stejjer fantasjużi, l-aktar biex jagħti gost lil min jismagħhom jew jaqrahom. Il-Griegi kellhom lil Esopu bil-ħrejjef…
kultura… Il-Knisja f’Malta matul is-sekli 26 May 202231 Aug 2022 Il-Knisja f’Malta matul is-sekli Il-bidu tal-Kristjaneżmu f’Malta Fl-Atti tal-Appostli, Kapitlu 28, naqraw li wara li l-bastiment li kien qed jivvjaġġa fuqu San Pawl inkalja fuq skoll fil-gżejjer Maltin, hu…
birgu… Il-BIRGU wara l-GWERRA 12 May 202231 Aug 2022 Il-Birgu fis-snin ta’ wara t-Tieni Gwerra Dinjija It-tmiem tat-Tieni Gwerra Dinjija fl-Ewropa, kien iddikjarat uffiċjalment fit-8 ta’ Mejju tal-1945. Biss, l-attakki fuq Malta kienu waqfu qabel, tista’ tgħid lejn…
Folklor Malti… LEĠĠENDI MALTIN u GĦAWDXIN 4 May 20222 Sep 2022 LEĠĠENDI MALTIN u GĦAWDXIN Bejn ħrejjef u fatti Introduzzjoni Meta nitkellmu dwar il-leġġendi Maltin, il-ħsieb imur mill-ewwel fuq l-istejjer folkloristiċi li mdorrijin nisimgħu, l-aktar dawk relatati ma’ xi…
birgu… L-inkwiżizzjoni f’Malta 17 Mar 20222 Sep 2022 L-Inkwiżizzjoni f’Malta u l-Palazz fil-Birgu Introduzzjoni Is-Santa Sede f’Ruma stabbilit l-inkwiżizzjoni fl-1542, bil-bolla papali, Licet ab Intitio, bħala ritaljazzjoni kontra l-Protestanteżmu u l-ereżiji maħluqa minn individwi fi ħdan il-Knisja Kattolika. Bil-mod…
Folklor Malti… SAN VALENTINU 13 Feb 20222 Sep 2022 JUM SAN VALENTINU u Ħal Balzan Min kien San Valentinu? Kulħadd sama' b’San Valentinu, il-qaddis patrun tal-maħbubin; bħal-lum, l-14 ta’ Frar tara bosta jiġru 'l hawn u 'l hinn bil-bukketti…
Folklor Malti… GANDLORA 1 Feb 20222 Sep 2022 Iċ-Ċelebrazzjoni tal-Gandlora f'Malta Tifsira tal-Gandlora Din il-festa tfakkar il-’Preżentazzjoni ta’ Ġesù fit-Tempju’. Skont il-liġi Ebrajka l-ewwel wild kellu jkun ippreżentat fit-tempju wara erbgħin jum mit-twelid tiegħu. Biss,…
Folklor Malti… MELĦ 13 Jan 20222 Sep 2022 Il-produzzjoni tal-melħ f’Malta matul is-sekli Dan l-aħħar smajna li s-salini ta’ Burmarrad, li jinsabu fil-bajja tal-isem, ġew irrestawrati u qed jerġgħu jinħadmu biex jipproduċu l-melħ. Dawn kienu ilhom is-snin weqfin, għax l-aħħar…
Feasts… KAPPELLI bil-laqam tagħhom 5 Jan 20222 Sep 2022 Kappelli u Knejjes bil-laqam Ritratt tal-faċċata: Kappella tas-Sanċir - Ħajr lil Joe Morana Il-kwantità ta’ kappelli u knejjes f’Malta jitla’ għal aktar minn 430. Dawn huma ta’ kull daqs…
Feasts… Il-Presepju matul iż-żminijiet 16 Dec 202111 Mar 2022 Il-Presepju Malti matul iż-żminijiet L-ewwel immaġini tat-twelid ta’ Ġesù It-twelid ta’ Kristu jissemma’ fil-Vanġelu ta’ San Luqa u f’dak ta’ San Mattew. Skont kif jixhdu d-dokumenti, l-immaġini ta’…
Feasts… QADDISIN fil-FOLKLOR MALTI 9 Dec 202111 Mar 2022 QADDISIN u FESTI FIL-FOLKLOR MALTI Fil-ħajja ta’ kuljum, il-Maltin imdorrijin jitolbu għall-interċessjoni ta’ xi qaddis jew ieħor skont il-bżonn. Tista’ tgħid li hemm qaddis differenti, wieħed għal kull tip ta’…
Folklor Malti… Il-KATAKOMBI 26 Nov 202111 Mar 2022 IL-KATAKOMBI fil-Gżejjer Maltin Introduzzjoni F’Malta u Għawdex insibu kwantità kbira ta’ oqbra miġbura fl-imkien u li jinfdu ma’ xulxin b’passaġġi taħt l-art, li jmorru lura sal-perijodu Tardiv Ruman, jew inkella taż-Żmien Biżantin. B’mod…
Folklor Malti… TOMBLA, LOTTU u LOTTERIJI 18 Nov 202111 Mar 2022 Logħob bin-numri Tombla - Lottu - Lotteriji It-tombla Skont it-tradizzjoni popolari, il-logħba tat-tombla bdiet fl-1734 f’Napli, wara kwistjoni bejn ir-re Karlu tal-Borboni u patri Dumnikan, Gregorio Maria Rocco, predikatur magħruf.…
kliemustorja 