Folklor Malti… ISMIJIET IMQASSRA 18 Dec 20226 Apr 2023 ISMIJIET fil-FORMA MQASSRA u minn fejn ħarġu ALDO (Rinaldo) * BALDU (Baldassare / Arċibaldu) * BASKAL (Pasquale / Pasqualino) * BASTIAN (Sebastiano) * BENDU (Benedettu) * BERTU (Alberto…
Folklor Malti… L-ikel fil-qwiel u fl-idjomi Maltin 29 Sep 20226 Apr 2023 QWIEL u ESPRESSJONIJIET relatati mal- IKEL F’ħajjitna, l-ikel u x-xorb huma importanti daqs l-arja li nieħdu n-nifs minnha. Waqt li ħadd ma jikkonfondi wisq dwar l-arja li nibilgħu regolarment, l-ikel hu…
Folklor Malti… HEKK KIENU JGĦIDU… 15 Sep 20226 Apr 2023 HEKK KIENU JGĦIDU Ġabra ta’ espressjonijiet antiki ALALARGA Espr. li tintuża bħala twissija biex wieħed iżomm ’il bogħod mill-periklu. Eż. ‘Dak il-bniedem alalarga minnu!’ – jiġ., ‘qis li żżomm ’il bogħod…
Feasts… Il-Biedja u l-Festi 24 Aug 202230 Aug 2022 Il-Kalendarju tal-biedja marbut mal-festi Il-bniedem josserva n-natura Mill-eqdem żminijiet, in-nies tar-raba’ kienu kapaċi josservaw u jinterpretaw iċ-ċiklu tan-natura, f’dak li hu t-tibdil fit-temp skont l-istaġuni biex b’hekk setgħu jippjanaw u…
Feasts… RELIKWI u KORPI SANTI 21 Jul 20226 Apr 2023 RELIKWI u KORPI SANTI f’Malta Kulħadd sama’ bl-istorja ta’ kif Santa Liena, omm l-Imperatur Kostantinu, fis-sena 226 W.K., sabet is-salib li fuqu kien imsallab Kristu. Ftit wara li…
Folklor Malti… Logħob tan-Nar 10 Jul 202230 Aug 2022 L-istorja tal- LOGĦOB TAN-NAR F’Malta Żmien l-Ordni ta’ San Ġwann Il-logħob tan-nar żviluppa mit-taħlit tal-porvli kif użat fl-isparar ta’ kanuni u xkubetti ma’ materjal ieħor, biex b’hekk l-isplussivi ma baqgħux xi…
Folklor Malti… Kif daħal il-KAFÈ f’Malta 28 Jun 202230 Nov 2022 L-istorja tal-kafè f’Malta Il-pjanta tal-kafè taf l-oriġini tagħha fl-Etjopja. Wara hemm, matul is-seklu ħmistax, din il-pjanta bdiet titkabbar fil-Jemen u l-Arabja Sawdija fejn il-kafè beda jkun inkaljat u jinxtorob…
Folklor Malti… Ħrejjef Maltin 14 Jun 202226 May 2023 Ħrejjef Maltin dwar Ġganti, Slaten u Tfal Eroj Mill-eqdem żminijiet, dejjem kien hawn min jirrakkonta stejjer fantasjużi, l-aktar biex jagħti gost lil min jismagħhom jew jaqrahom. Il-Griegi kellhom lil Esopu bil-ħrejjef…
kultura… Il-Knisja f’Malta matul is-sekli 26 May 202231 Aug 2022 Il-Knisja f’Malta matul is-sekli Il-bidu tal-Kristjaneżmu f’Malta Fl-Atti tal-Appostli, Kapitlu 28, naqraw li wara li l-bastiment li kien qed jivvjaġġa fuqu San Pawl inkalja fuq skoll fil-gżejjer Maltin, hu…
Folklor Malti… LEĠĠENDI MALTIN u GĦAWDXIN 4 May 20222 Sep 2022 LEĠĠENDI MALTIN u GĦAWDXIN Bejn ħrejjef u fatti Introduzzjoni Meta nitkellmu dwar il-leġġendi Maltin, il-ħsieb imur mill-ewwel fuq l-istejjer folkloristiċi li mdorrijin nisimgħu, l-aktar dawk relatati ma’ xi…
Feasts… SAN GIRGOR – Festa u Pellegrinaġġ 18 Apr 20222 Sep 2022 SAN GIRGOR Pellegrinaġġ, Festa u Tbahrid Il-pelegrinaġġ tradizzjonali ta’ San Girgor isir l-ewwel Erbgħa, wara l-Għid. Biss, antikament din il-festa kienet imfakkra fit-12 ta’ Marzu, il-jum bħal ma hi…
kultura… KLIEM bla TLAQLIQ 6 Apr 202231 Aug 2022 KLIEM BLA TLAQLIQ (Kwotazzjonijiet minn Maltin magħrufa) Alfred Sant - Prim Ministru ta’ Malta (1996 - 1998). ‘Malta Svizzera fil-Mediterran’ - Slogan ta’ A.S. popolari tiegħu fiż-żmien li kien Prim…
Folklor Malti… GANDLORA 1 Feb 20222 Sep 2022 Iċ-Ċelebrazzjoni tal-Gandlora f'Malta Tifsira tal-Gandlora Din il-festa tfakkar il-’Preżentazzjoni ta’ Ġesù fit-Tempju’. Skont il-liġi Ebrajka l-ewwel wild kellu jkun ippreżentat fit-tempju wara erbgħin jum mit-twelid tiegħu. Biss,…
Folklor Malti… MELĦ 13 Jan 20222 Sep 2022 Il-produzzjoni tal-melħ f’Malta matul is-sekli Dan l-aħħar smajna li s-salini ta’ Burmarrad, li jinsabu fil-bajja tal-isem, ġew irrestawrati u qed jerġgħu jinħadmu biex jipproduċu l-melħ. Dawn kienu ilhom is-snin weqfin, għax l-aħħar…
Feasts… KAPPELLI bil-laqam tagħhom 5 Jan 20222 Sep 2022 Kappelli u Knejjes bil-laqam Ritratt tal-faċċata: Kappella tas-Sanċir - Ħajr lil Joe Morana Il-kwantità ta’ kappelli u knejjes f’Malta jitla’ għal aktar minn 430. Dawn huma ta’ kull daqs…
Folklor Malti… Il-BAMBIN ta’ PRAGA 22 Dec 20212 Sep 2022 IL-BAMBIN ta’ PRAGA u Malta Fil-Malti teżisti idjoma li tgħid, ‘liebes qisu l-Bambin ta’ Praga’. Din l-idjoma kienet tingħad qabel aktar milli l-lum, meta wieħed jikkumplimenta lil xi tifel jew tifla…
Feasts… QADDISIN fil-FOLKLOR MALTI 9 Dec 202111 Mar 2022 QADDISIN u FESTI FIL-FOLKLOR MALTI Fil-ħajja ta’ kuljum, il-Maltin imdorrijin jitolbu għall-interċessjoni ta’ xi qaddis jew ieħor skont il-bżonn. Tista’ tgħid li hemm qaddis differenti, wieħed għal kull tip ta’…
Folklor Malti… Il-KATAKOMBI 26 Nov 202111 Mar 2022 IL-KATAKOMBI fil-Gżejjer Maltin Introduzzjoni F’Malta u Għawdex insibu kwantità kbira ta’ oqbra miġbura fl-imkien u li jinfdu ma’ xulxin b’passaġġi taħt l-art, li jmorru lura sal-perijodu Tardiv Ruman, jew inkella taż-Żmien Biżantin. B’mod…
Folklor Malti… TOMBLA, LOTTU u LOTTERIJI 18 Nov 202111 Mar 2022 Logħob bin-numri Tombla - Lottu - Lotteriji It-tombla Skont it-tradizzjoni popolari, il-logħba tat-tombla bdiet fl-1734 f’Napli, wara kwistjoni bejn ir-re Karlu tal-Borboni u patri Dumnikan, Gregorio Maria Rocco, predikatur magħruf.…
Folklor Malti… MEWT u VISTU 11 Nov 202111 Mar 2022 Ritwali u użanzi marbuta mal-Mewt u l-Vistu Fit-2 ta’ Novembru infakkru Jum il-Mejtin, jew kif kien magħruf aħjar, l-Għid tal-Erwieħ. Sa ftit snin ilu, f’dak il-jum kien hemm obbligu…